Hằng năm, số vụ cháy nổ trong các khu dân cư trên cả nước luôn gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Nguyên nhân của thực trạng trên chủ yếu bắt nguồn từ việc sử dụng điện, gas tại nhiều gia đình không bảo đảm an toàn, nhất là khi nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng mạnh.
Chỉ một việc tưởng chừng rất đơn giản như sau khi thắp hương, nến, đốt vàng mã không giám sát; sử dụng thiết bị điện quá tải; tự tiện đấu nối nguồn... cũng có thể gây cháy. Bài viết này chúng tôi chia sẻ 15 biện pháp phòng chống cháy nổ trong hộ gia đình với mong muốn góp phần giúp bảo vệ gia đình bạn.
15 biện pháp phòng chống cháy nổ trong hộ gia đình
1. Không để nhiều đồ dùng, hàng hóa dễ cháy nơi đun nấu. Không dự trữ xăng, dầu, khí đốt, khí dễ cháy nổ và các chất lỏng dễ cháy ở trong nhà ở, trường hợp cần phải dự trữ số lượng ít nhất và để ở khu vực riêng biệt tránh nhầm lẫn và đổ vỡ.
2. Ô tô, xe máy, các phương tiện dụng cụ có xăng dầu, chất lỏng dễ cháy để trong nhà ở phải cách xa bếp đun nấu, nguồn sinh nhiệt. Thiết bị chứa, dẫn xăng, dầu … phải kín. Không để ô tô trong nhà ở phòng ngừa xe tự cháy hoặc khí độc khi nổ máy.
3. Hạn chế sử dụng gỗ, tấm nhựa, mút xốp… để ốp tường trần, vách ngăn hạn chế cháy lan.
4. Không sạc điện thoại, thiết bị tiêu thụ điện ban đêm.
5. Phải lắp đặt thiết bị tự ngắt (Aptomat) cho hệ thống điện chung toàn nhà, từng tầng, từng nhánh từng thiết bị điện tiêu thụ công suất lớn, không để hàng hóa dễ cháy gần bóng điện (dây dẫn, ổ cắm, thiết bị) sát gần các tường, sàn, trần, vách là các vật liệu dễ cháy.
6. Khi sử dụng bàn là, bếp điện, lò sấy phải có người trông coi, không để trẻ nhỏ, người già mắt kém, người tàn tật, người tâm thần sử dụng các thiết bị điện.
7. Bố trí nơi thờ cúng hợp lý, tường phía đặt bàn thờ, trần phía trên bàn thờ phải bằng vật liệu không cháy. Đèn, hương, nến phải đặt chắc chắn các vật liệu không cháy, cách xa vật liệu dễ cháy, hạn chế tối đa vàng mã, hương, nến để trên bàn thờ. Chỉ đốt đèn, nến, thắp hương khi có người lớn ở nhà trông coi. Khi đốt vàng mã phải trông coi, có che chắn chóng cháy lan hoặc bị gió cuốn tàn lửa gây cháy lan.
8. Nơi đun nấu phải có vách ngăn bằng vật liệu không cháy. Nếu dùng bếp gas phải có biện pháp chống chuột cắn thủng ống dẫn gas, khi đun nấu xong phải tắt bếp và khóa van gas. Nếu đun nấu bằng bếp dầu đổ bấc và thường xuyên được lau chùi sạch sẽ. Trước khi rót thêm dầu vào bếp phải tắt lửa, tuyệt đối không dung xăng hoặc xăng pha dầu, nhớt để đun bếp dầu, khi đun phải có người trong coi.
9. Trước khi rời khỏi và trước khi đi ngủ phải kiểm tra nơi đun nấu, nơi thờ cúng, tắt thiết bị điện không cần thiết.
10. Không lắp lồng sắt, lưới sắt ở lan can nhà cao tầng. Trường hợp đã lắp thì phải có cửa chốt trong và không được khóa. Chuẩn bị sẵn thang, thang dây để thoát nạn khi cháy xảy ra.
11. Cửa có nhiều khóa nên sử dụng các loại khóa kiểu chìa khác nhau để dễ phân biệt khi mở và quy định nơi chìa khóa dễ lấy, dễ thấy. Các cửa phía trong nhà nên sử dụng loại chốt gạt không nên sử dụng khóa, vẫn đảm bảo chống trộm.
12. Nhà có trẻ nhỏ, người già, người tàn tật thì phải có biện pháp thoát nạn, cứu người phù hợp và không được khóa cửa phòng của những người nêu trên.
13. Chuẩn bị sẵn dụng cụ phá vỡ để tạo lối thoát. Không bố trí đồ vật cản trở đường lối, cửa thoát nạn.
14. Mỗi gia đình nên dự kiến các tình huống thoát nạn khi có cháy xảy ra để thoát nạn an toàn khi cháy. Trang bị dụng cụ trữ nước, xô, thùng xách nước để vừa phục vụ sinh hoạt, vừa phục vụ chữa cháy và mọi người trong gia đình phải biết sử dụng thành thạo các dụng cụ chữa cháy đã được trang bị.
15. Khi xảy ra chạy tìm mọi cách báo cháy nhanh nhất cho mọi người xung quanh biết, gọi điện cho Cảnh sát PCCC 114 hoặc đội dân phòng chính quyền, Công an xã, phường gần nhất, đồng thời sử dụng phương tiện để chữa cháy và thoát nạn theo tình huống đã dự kiến
5 thiết bị PCCC cần thiết cho mỗi gia đình:
✓ Bình chữa cháy
Bình chữa cháy là thiết bị dễ sử dụng và mang lại hiệu quả cao. Bình có nhiều loại khác nhau về dung tích và hình dáng. Tuy nhiên, loại bình này chỉ có thể làm loãng đám cháy, chữa cháy trong nhà; không “trị” được các chất cháy gốc kim loại kiềm, kiềm thổ vì cháy sẽ mạnh hơn.
Các gia đình cần đặt bình cứu hỏa ở nơi dễ nhìn thấy, khô ráo, tránh ánh nắng Mặt trời trực tiếp. Khi di chuyển phải nhẹ nhàng và nên kiểm tra bình thường xuyên.
✓ Thang dây, thang thoát hiểm
Trong trường hợp không thể thoát ra ngoài bằng cửa chính hay cửa thoát hiểm khi xảy ra hỏa hoạn, một chiếc thang dây hay dây thoát hiểm sẽ là vật dụng cực kỳ hữu ích giúp bạn thoát ra khỏi đám cháy qua cửa sổ hoặc ban công.
Tùy theo độ cao của căn nhà, bạn có thể lựa chọn các loại dây thoát hiểm với độ dài tương ứng (có dây dài 50m, tương đương nhà có 12 tầng). Khi gặp sự cố, bạn móc đầu dây thang vào thành cửa sổ hoặc ban công có bệ chắc chắn. Mọi bộ phận của thiết bị đều chống cháy nên bạn có thể yên tâm và bình tĩnh để thoát hiểm. Trọng lượng chịu tải cho phép của dây khoảng 150kg.
✓ Mặt nạ lọc khói độc
Với giá thành hợp lý, mặt nạ phòng khói, phòng khí độc được bán phổ biến tại tại thị trường Việt Nam.
Mặt nạ chống khói có phần đầu làm bằng vật liệu chống cháy, bên ngoài phủ lớp màng bạc nhôm để ngăn sự bức xạ nhiệt cao, tránh gây tổn thương vùng đầu cho người thoát hiểm. Mặt nạ chống khói lọc được các loại hơi và khí độc phát sinh trong đám cháy, đặc biệt là khí CO, giúp người sử dụng thở và thoát hiểm trong 40 phút. Mặt nạ chống khói được thiết kế phù hợp với mọi khuôn mặt, kể cả trẻ em. Dây đeo có màu cam giúp người bị nạn được nhân viên cứu hộ nhận biết dễ dàng trong đám khói. Chất liệu mặt trùm làm bằng vật liệu chống bắt lửa.
✓ Chăn chống cháy
Chăn chống cháy (còn gọi chăn dập lửa, chăn cứu hỏa) được làm từ sợi thủy tinh, không sử dụng amiang độc hại.
Chăn có khả năng cách nhiệt, chống cháy, chống axít và kiềm; đặc biệt, có thể chịu được nhiệt độ tới 700 độ C. Khi xảy ra hỏa hoạn, chỉ cần quấn chăn vào người và nhanh chóng theo cầu thang thoát hiểm để ra khỏi vùng hỏa hoạn trong các tòa nhà, văn phòng, nhà kho…
✓ Bộ dụng cụ phá dỡ
Bộ dụng cụ phá dỡ chuyên dụng thích hợp sử dụng trong nhà ở, villa, căn hộ chung cư, kho tàng... Khi xảy ra sự cố, bạn có thể dùng bộ dụng cụ này để thoát tới vị trí an toàn.